Ένας πιγκουίνος στα Εξάρχεια

Είμαι πιγκουίνος. Ένας από αυτούς που μαζευόμαστε πολλοί – πολλοί στα ακροδάχτυλα της γης και κάνουμε τρύπες στον πάγο για να βουτάμε σε αναζήτηση μεζέ. Το κρύο είναι για μένα ό,τι η μήτρα για το έμβρυο, τα πόδια μου είναι κοντά και παχουλά και ο τρόπος που κινούμαι ξέρω καλά ότι χαρίζει γέλιο σε κάποιους ανίδεους, αλλά δεν παραπονιέμαι.

Ζω στην Αθήνα. Εδώ γεννήθηκα. Όταν με έφεραν από τη Γη του Πυρός τρεις μουσάτοι ιδιότροποι επιστήμονες που μιλούσαν Γαλλικά, είχα τη μορφή κυττάρων πάνω σε διαφανές πλακάκι. Δημιουργήθηκα και μεγάλωσα μέσα σε τέσσερις τοίχους στο γαλάζιο του πάγου, με το χρώμα να είναι απλά, μια ειρωνική σύμπτωση.

Οι τρεις μουσάτοι με βρήκανε καλόβολο και με τζόλεψαν για χρόνια. Περίεργοι τύποι, ο ένας από αυτούς είχε το σύνδρομο Τουρέτ στο φουλ και οι άλλοι τον ζήλευαν γι’ αυτό. Ό,τι συμπεράσματα έβγαλαν από ό,τι έψαχναν δεν πρέπει να τους ενθουσίασαν ιδιαίτερα, μιας και μια νύχτα με πέταξαν από το λευκό βανάκι τους, γωνία Σόλωνος και Μπενάκη.

Έκτοτε, ζω στα στενά των Εξαρχείων που βρωμάνε σαν το οισοφάγο της κόλασης, βγάζω με αδιαφορία από τα πόδια μου τα γυαλιά από τα σπασμένα μπουκάλια και τρέφομαι κυρίως με ψάρια που μου παρέχονται με την ευγενική χορηγία του ψαρά στην οδό Θεμιστοκλέους.

Είναι προφανές. Δεν ανήκω εδώ. Έρχομαι από την κούρμπα του πλανήτη. Τόσο νότια που με ένα λάθος βήμα, πέφτεις και έχεις τη γη από πάνω σου σαν ντισκομπάλα. Έρχομαι από τον πάτο της ιστορίας. Οι πρόγονοί μου άκουσαν τον Μαγκελάνο να ψελίζει “η Γη του Πυρός” μόλις αντίκρισε τις φωτιές των Yaghan. Γλώσσες φωτιάς πάνω σε γλώσσα γης. Γης κατοικημένης από ανθρώπους γυμνούς. Η αρχή του τέλους για τους Yaghan, που δεν άντεξαν στα Ευρωπαϊκά μικρόβια. Και στα ρούχα. Δεν άντεξαν στα ρούχα, και αποδεκατίστηκαν.

Ushuaia. Του κόσμου το τέλος. Ο νοτιότερος κατοικημένος τόπος. Ο άνθρωπος εκεί, επιτέλους δειλιάζει. Ό,τι ακολουθεί είναι μεγάλο, ασύλληπτα μεγαλύτερο από αυτόν. Μια σφοδρή απεραντοσύνη, μια παραλυτικής ομορφιάς παγωμένη έρημος.

Στοιβάγματα αιώνων σε μορφή νερού. Πάγοι σεβάσμιοι. Πάγοι sapiens. Δυνάμεις κοσμογονικές, συμπαντικές. Στον Κόλπο της Κοινοπολιτείας οι άνεμοι δεν το έχουν σε τίποτα να λυσσομανάνε με 240 χιλιόμετρα την ώρα. Στις Νότιες Νήσους Σάντουιτς ο Βρετανός Κυβερνητικός Αξιωματούχος κάνει ένα νεύμα σε ένδειξη “καλημέρας” στον Βοηθό ταχυδρομικού διευθυντή (!!!) εκφράζοντας ασυνείδητα την κόπωση που του φέρνει αυτός ο τελευταίος, αλλά και την ανάγκη του για ανθρώπινη επαφή. Είναι οι μόνοι κάτοικοι του νησιού. Ίσως να εμφανιστεί σύντομα κάποια ομάδα υπερεξοπλισμένων επιστημόνων στη Νήσο του Πουλιού – αλλά ίσως πάλι κι όχι.

Τα γαλήνια πρωινά, στις καλυμμένες με πάγο κρηπίδες, εμφανίζεται η μάγισσα αδερφή του Βασιλιά Αρθούρου. Η Φάτα Μοργκάνα φτιάχνει κατακόρυφα αντεστραμμένα είδωλα, και αποκάμει τον νου των ήδη τρελών που έφτασαν ως εκεί, ενώ στην αφιλόξενη συστάδα νησιών της Νότιας Γεωργίας, ό,τι πλησιέστερο σε ανθρώπινη παρουσία είναι ο τάφος του Σερ Έρνεστ Σάκλετον, ενός από τους μεγαλύτερους εξερευνητές του 20ου αιώνα. Πενήντα χιλιόμετρα από τον προορισμό του, το τρικάταρτο πλοίο του παγιδεύτηκε. Το έλεγαν “Καρτερία”.

Στην πλατεία των Εξαρχείων τα πρεζόνια παίζουνε πινγκ-πονγκ. Σαραβαλιασμένοι παίχτες γύρω από σαραβαλιασμένο τραπέζι. Δεν ξέρω αν η εικόνα τους είναι πιο θλιβερή από τη δική μου, ένας πιγκουίνος στα Εξάρχεια. Το μόνο που ξέρω είναι ότι για όσο ονειρεύομαι, θα μείνω ζωντανός.

Παρίσι. Επειδή κάνει ρίμα με την κρίση.

Όταν το ζητούμενο είναι η επιβίωση, τα ταξίδια γίνονται το πιο κακόγουστο αστείο. Η πόρνη η κρίση δεν θα με εμποδίσει όμως να τα ονειρεύομαι. Αυτές τις ημέρες, μου ταιριάζει απόλυτα ό,τι είχα γράψει πριν από κάποιους μήνες εδώ, και το ξαναγράφω στα ελλήνικος για χάρη των μαμάδων:

Η αναζήτηση έστω και ενός τόσο δα κόκκου λογικής στη ζωή μοιάζει με την προσπάθειά μας να χάσουμε βάρος. Τη στιγμή που αρχίζουμε με φιλοσοφική διάθεση να ξύνουμε το κεφάλι μας ή εκείνη τη Δευτέρα που κόβουμε τα πάντα εκτός από γιαούρτι και φρούτα, είναι ήδη πολύ, πολύ, πολύ αργά. Έως τη στιγμή εκείνη, το νερό που έχει τρέξει στο προσωπικό μας αυλάκι είναι πολύ. Είναι πολλά τα σφάλματα που κουβαλάμε στην πλάτη μας, πολλές οι σοκολάτες που έχουν απομείνει στους γοφούς μας, για να μπορέσουμε να τα αναιρέσουμε. Και εάν νιώσουμε ότι τούτη τη φορά φτάσαμε επιτέλους σε κάποιες απαντήσεις .......... ό,τι χάσαμε στην πραγματικότητα ήταν μόνο υγρά!

Πάει πολύς καιρός από τότε που έπαψα να αναζητώ το νόημα της ζωής. Δεν είμαι τόσο γενναία, και εκτός αυτού, είμαι πλάσμα με IQ που ίσα μόλις που φτάνει το μέτριο. Πάει πολύς καιρός επίσης που έπαψα να αναζητώ την ευτυχία. Η ευτυχία δεν αποτελεί μια κατάσταση στην οποία μπορεί να ζήσει κανείς μόνιμα. Η ευτυχία και ο οργασμός είναι ένα και τω αυτώ. Σκέψου να μπορούσαν να διαρκέσουν για πάντα! Αυτό θα σήμαινε το τέλος του ανθρώπινου πολιτισμού όπως τον γνωρίζουμε! Ο Προυστ ποτέ δεν θα έμπαινε στον κόπο να γράψει τόσες λέξεις για μια μαντλέν που λιώνει σε ένα φλιτζάνι τσάι, εάν είχε καλύτερα πράγματα να κάνει.

Τούτη δω η άνοιξη με βρίσκει με μια απαισιοδοξία που με κάνει να κρατάω ομπρέλα κάτω από ηλιόλουστο ουρανό. Και μέχρι να έρθει η στιγμή για την επόμενη πτήση μου, δεν μου μένει παρά να κάνω το δεύτερο καλύτερο πράγμα μετά από το ταξίδι, που δεν είναι άλλο από το να ονειρεύομαι να ταξιδέψω. Δεν είναι και άσχημα αν λάβει κανείς υπόψη τον μικρό προϋπολογισμό που απαιτεί η ονειροπόληση. Το μόνο κόστος μου είναι μερικές χαμένες ανθρωποώρες.

Και ό,τι ονειρεύομαι είναι το Παρίσι. Το να βρίσκομαι στο Παρίσι είναι σαν να βρίσκομαι στην αγκαλιά ενός αγαπημένου χαμένου από παλιά. Όποτε βρίσκομαι εκεί νιώθω πεταλούδες στην κοιλιά. Και κάθε φορά που θα ευχόμουν να βρίσκομαι εκεί βάζω φωτογραφίες της πόλης φόντο στην επιφάνεια εργασίας μου. Ο Πύργος του Άιφελ στο κέντρο, η Παναγία των Παρισίων σε παράθεση, η πλατεία των Βοσγίων μεγενθυμένη.

Το Παρίσι έχει μια ομορφιά που μου φέρνει δάκρυα στα μάτια. Ακόμα δεν έχω καταλάβει αν ο ανυπολόγιστος αριθμός βιβλίων που έχω διαβάσει γι’ αυτό είναι το αποτέλεσμα ή η αιτία αυτής μου της αγάπης. Θυμάμαι κάθε λογοτεχνικό χαρακτήρα που έζησε στο Παρίσι, σαν κάποιον που γνώριζα κάποτε προσωπικά. Αναζητώ στον χάρτη τους δρόμους και τις γειτονιές που συνταντάω στα βιβλία του Π. Μοντιανό. Ο κουασιμόδος είναι φυσικά ζωντανός και προσπαθεί να βρει λίγη γαλήνη στον πύργο του, αλλά πώς να το καταφέρει με όλους τους αγροίκους που ωρύονται «Ωωωωω! Μα τι θέα είναι αυτή!!!»;

Στο Παρίσι υπενθυμίζω στον εαυτό μου να επιβραδύνει. Βουλιάζω στον παράδεισο των καφέ, αυτούς τους δημοκρατικούς διαδόχους των αριστοκρατικών σαλονιών και απολαμβάνω το «ζουζουζουζουζου» της γλώσσας γύρω μου. Στο κοιμητήριο του Περ Λασέζ δεν χρησιμοποιώ τον χάρτη που πωλούν στην είσοδο, είμαι βέβαιη ότι τα βήματά μου θα με οδηγήσουν στο μνήμα του Μπαλζάκ και τον άγγελο που στολίζει τον τάφο του Σοπέν. Στα μπαρ των απότομων και στενών δρόμων της Μονμάρτης αναρωτιέμαι αν συνεχίζουν να σερβίρουν αψέντι, και κάτω από τους ανοιχτούς ουρανούς των βουλεβάρτων το μόνο που εύχομαι είναι να μπορούσα να πετάξω με το αερόπλοιο του Κόμη Φερδινάρδου φον Ζέπελιν. Λατρεύω αυτή την πόλη γιατί την εποχή που τα χρωματισμένα χείλη έκαναν τη διαφορά ανάμεσα σε μια κυρία και σε μια πόρνη, οι Παριζιάνοι τολμούσαν να ορθώσουν ανάμεσα στα αστικά παλάτια τους και την υπέροχη δομημένη φύση τους, μια πελώρια στύση φτιαγμένη από σίδηρο, αυτό το παντοτινό σύμβολο της σύγχρονης εποχής.

Στέκομαι κάτω από αυτό το τετράποδο τέρας, που μου δίνει την εντύπωση ότι λικνίζεται στο αεράκι, και δεν μπορώ, παρά να νιώσω, ότι εδώ, μπορώ σίγουρα, να είμαι, μεγαλύτερη και από τη ζωή.

Το ήσυχο Βιετνάμ (Ι)

Το σκαθάρι που ανήκει στην οικογένεια των Scarabaeidae συναντάται σε τροπικές περιοχές και παρόλο το μικροσκοπικό του μέγεθος είναι το πιο δυνατό ζώο του πλανήτη, καθώς μπορεί να σηκώσει 850 φορές το βάρος του.

Το αντίστοιχο του σκαθαριού της οικογένειας των Scarabaeidae στον άνθρωπο, είναι εξίσου μικροσκοπικό και απαντάται και αυτό σε τροπικές περιοχές. Τις περιοχές του Βιετνάμ.

Ο Βιετναμέζος έχει το σώμα δωδεκάχρονου παιδιού της Ελληνικής επαρχίας στη δεκαετία του ’40. Ντύνεται με κάτι σαν πυτζαμάκι που μόνο στόχο έχει την προστασία του από τον ήλιο, ενώ πρέπει να θεωρεί ως ιερή του υποχρέωση να κυκλοφορεί πάντα κουβαλώντας ή σέρνοντας κάτι. Οτιδήποτε.

Αρκεί να είναι βαρύ.

Οι ψυχικές του αντοχές είναι ανώτερες των σωματικών, καθώς γλείφει ικανοποιημένος το γλασαρισμένο κερασάκι της φτώχειας του από μια τούρτα παρασκευασμένη από 1000 χρόνια σκλαβικής υποταγής στους Κινέζους, δεκαετίες υποκλίσεων και αποκεφαλισμών δια της κλασικής, για τους ραφινέ κατά τα άλλα Γάλλους, γκιλοτίνας, και μακρόχρονη αιματοβυθισμένη έχθρα μεταξύ των ίδιων των Βιετναμέζων πάνω στο τι είναι ο Βορράς, τι είναι ο Νότος και τι τ’ ανάμεσό τους, και όσο για τον πόλεμο με τους Αμερικανούς ….

“Τόσα κορμιά ριγμένα

στα σαγόνια της θάλασσας στα σαγόνια της γης^.

τόσες ψυχές

δοσμένες στις μυλόπετρες, σαν το σιτάρι.

Κι οι ποταμοί φουσκώναν μες στη λάσπη το αίμα

για ένα λινό κυμάτισμα για μια νεφέλη

μιας πεταλούδας τίναγμα το πούπουλο ενός κύκνου

για ένα πουκάμισο αδειανό, για μιαν Ελένη.”

Στο Ανόι, λίγο πριν από την εποχή των μουσώνων, ο ουρανός κρατάει τη βροχή μέσα σε σύννεφα που συνεχώς πυκνώνουν, όπως κρατάμε την ανάσα μας πριν από μεγάλο φτέρνισμα. Τα κτήρια είναι στενά, όσο μεγαλύτερη η πρόσοψη τόσο υψηλότερος ο φόρος, ο κόσμος πολύς, αναγνωρίζω τα μικρά και τους γέρους, όλες οι ενδιάμεσες ηλικίες μου διαφεύγουν, αν δεις έναν τους έχεις δει όλους, η καθημερινότητα εκτίθεται στα πεζοδρόμια, οικογένειες που τρώνε σε μικρά σκαμπουδάκια μπροστά από μεγάλες κατσαρόλες, ρύζι λιωμένο, ρύζι βραστό, ρύζι σε φύλλο, μανάδες κάνουν τη μπουγάδα, πιτσιρίκια παίζουν μπάντμιντον, πιο πέρα φτιάχνουνε στεφάνια – για κηδεία να’ ναι ή για γάμο – ποδήλατα, μηχανάκια, με την προτεραιότητα τι γίνεται;, το πράσινο στα φανάρια δεν λέει “πέρνα” αλλά “πέρνα αν τολμάς”, μπανάνες πουλάνε, και ανανά, αυτά αναγνωρίζω, τα άλλα όχι.

View Full Album

Στα σημεία πράσινου, ησυχίας και γαλήνης της πόλης στέκομαι όπως πάνω από την κούνια ενός μικρού που κοιμάται, μετά από ώρες τρελού παιχνιδιού , τρεξίματος, χαριτωμένης αφέλειας και μια έλλειψη της αίσθησης του τι μπορεί να είναι επικίνδυνο. Το σούρουπο φέρνει τους μεγαλύτερους στη λίμνη. Έχουν φορέσει τα πυτζαμάκια τους και γυμνάζονται κάνοντας Τάι τσι – βλέποντάς τους κάνω τη σκέψη ότι Τάι τσι πρέπει να σημαίνει “δεν ντρέπομαι να κουνάω δημοσίως οποιοδήποτε μέρος του σώματός μου με τον τρόπο που μου κάνει κέφι”, ζευγαράκια στα παγκάκια, νύφες –υπερπαραγωγές βγάζουν τις αναμνηστικές τους φωτογραφίες, κάποιοι διαβάζουν, άλλοι λαγοκοιμούνται, μου αρέσει.

View Full Album

Η Ινδοκίνα έκρυβε πάντοτε για μένα έναν εξωτισμό και ένα μυστήριο. Στο δρόμο προς τον νότο, το τοπίο γίνεται ζούγκλα, οι κατοικίες της υπαίθρου πιο εξαϋλωμένες, οι οριζώνες δεν είναι ατραξιόν για τους τουρίστες, είναι όλη τους η ύπαρξη, ανακαλύπτω μια ευγένεια που δεν ήξερα καν ότι μπορεί να υπάρχει, άλλο είναι η εκπαίδευση και άλλο η παιδεία, νιώθω μαριναρισμένη στην ιδιοτροπία και το υπερφίαλο, ανακαλύπτω έναν υπέροχο κόσμο που με κάνει να ντρέπομαι για όσα έχω και για όσα σκοτώνομαι να αποκτήσω, το Βιετνάμ δεν είναι πόλεμος, είναι ο τελευταίος δράκος της Ασίας που ξυπνάει από τον λήθαργό του.